هفت اثر باستانی مهم ایران

ایران سرزمینی است که هر گام در آن مانند سفری عمیق به هزاران سال تاریخ و تمدن بشری است. این سرزمین امپراتوری‌های بزرگ، شهرهای کهن، آیین‌های باستانی و سازه‌هایی را به خود دیده که هنوز پس از قرن‌ها استوارند و شکوه پیشینیان را روایت می‌کنند. از دل کوه‌های سنگی تا دشت‌های پهناور آثاری در ایران وجود دارند که نه تنها در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده‌اند؛ بلکه در قلب هر گردشگری جایی به خود اختصاص می‌دهند. در ادامه مقاله به هفت اثر باستانی ایران خواهیم پرداخت که می‌توانید در سفر خود به دیدن آنها بروید.

هفت اثر باستانی ایران

ایران یکی از کهن‌ترین سرزمین‌های جهان به شمار می‌رود و قدمت تمدن در آن به بیش از ۷ هزار سال پیش باز می‌گردد. آثار باستانی در ایران بسیارند اما در ادامه به معرفی هفت اثر باستانی مهم ایران می‌پردازیم که در شمار مهم‌ترین میراث تاریخی جهان قرار دارند:

تخت‌جمشید؛ شکوه بی‌پایان امپراتوری هخامنشی

تخت‌جمشید یا پارس یا همان پرسپولیس به عنوان پایتخت تشریفاتی امپراتوری هخامنشی، بدون تردید یکی از شناخته‌شده‌ترین بناهای باستانی ایران و جهان به شمار می‌رود. این شهر باستانی در مرودشت استان فارس قرار گرفته و در هنگام سفر با تور شیراز می‌توان به دیدن آن رفت. تخت‌جمشید ۵۱۸ سال پیش از میلاد توسط داریوش کبیر ساخته شد و بعدها گسترش این شهر توسط پسرش خشایارشاه و نوه او اردشیر یکم ادامه یافت. باستان‌شناسان تخمین می‌زنند که این مجموعه ۳۹ منطقه مسکونی و ۴۳۶۰۰ نفر جمعیت داشته است.

در مجموعه تخت‌جمشید می‌توان به دیدن بخش‌های مختلفی همچون پلکان ورودی، دروازه ملل، کاخ آپادانا، کاخ هدیش و کاخ تچر رفت و عظمت و شکوه هخامنشیان را از نزدیک درک کرد. در تخت‌جمشید نمایش دقیق و حیرت‌آور هنر سنگ‌تراشی ایرانی قابل مشاهده است و از آنجایی که این شهر یکی از پیشرفته‌ترین مراکز اداری دوران باستان به شمار می‌رود در یونسکو به ثبت جهانی رسیده است.

نکات کاربردی برای سفر

بهترین زمان بازدید: بهار و اوایل پاییز
نزدیک‌ترین شهر: شیراز
پیشنهاد گردشگری: بازدید همزمان از نقش رستم و نقش رجب

پاسارگاد؛ نخستین پایتخت هخامنشی و آرامگاه کوروش بزرگ

پاسارگاد را جایی می‌دانند که تاریخ ایران باستان از آن شکل گرفته است. این مجموعه باشکوه شامل آرامگاه کوروش بزرگ، باغ‌های سلطنتی، کاخ بارعام و بقایای کاخ‌های شاهی می‌شود. مهم‌ترین بنای این مجموعه آرامگاه کوروش نام دارد که با وجود ساختار ساده خود از نظر معماری و مفهوم یکی از تأثیرگذارترین بناهای باستان به شمار می‌رود.

پاسارگاد از دیدنی‌های مرودشت در استان فارس محسوب می‌شود که در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده است. این بنای به‌جامانده از دوران هخامنشی به عنوان اولین پایتخت هخامنشیان و یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران به شمار می‌رود که می‌توان در هنگام شرکت در تور شیراز به سراغ آن رفت.

نکات سفر

فاصله پاسارگاد تا تخت‌جمشید حدود ۴۰ دقیقه است و امکان بازدید یک‌روزه وجود دارد.

بهترین زمان بازدید: بهار و مهرماه

نقش رستم؛ آلبوم سنگی پادشاهان ایران باستان

از دیگر آثار مهم باستانی ایرانی نقش رستم نام دارد. این اثر باستانی نیز در استان فارس و در مرودشت قرار گرفته و از آثار ملی ایران است. در نقش رستم کهن‌ترین بناها، آرامگاه‌ها، نقش‌برجسته‌ها و کتیبه‌های ایران باستان قرار گرفته‌اند.

ویژگی متمایزکننده نقش رستم نسبت به سایر جاذبه‌های تاریخی فارس این است که آثاری از سه دوره تاریخی برجسته یعنی ایلامیان، هخامنشیان و ساسانیان در آن قرار دارند. یکی از برجسته‌ترین دلایل شهرت این منطقه وجود چهار آرامگاه پادشاهان هخامنشی یعنی آرامگاه داریوش بزرگ و سه پادشاه دیگر هخامنشی در آن است که در دل کوه به شکل صلیبی تراشیده شده‌اند. در بخش پایینی کوه نیز نقش‌برجسته‌های باشکوه دوران باستانی دیده می‌شود. نقش تاج‌گذاری اردشیر بابکان یکی از زیباترین صحنه‌های سنگ‌تراشی جهان به شمار می‌رود که در نقش رستم قابل دیدن است.

نکات کاربردی سفر

بهترین زمان بازدید: بهار و مهرماه
بهترین زمان برای عکاسی صبح زود با نور مستقیم

چغازنبیل؛ زیگورات شگفت‌انگیز تمدن ایلامی

زیگورات چغازنبیل در استان خوزستان قرار گرفته و از جاهای دیدنی شوش به شمار می‌رود. این زیگورات در محوطه چغازنبیل قرار گرفته که در واقع یک شهر به‌جای‌مانده از دوره ایلامی است و 100 هکتار وسعت دارد.

زیگورات چغازنبیل یا معبد چغازنبیل بنایی شگفت‌انگیز و شاخص است و مهم‌ترین بنای باقی مانده از این شهر باستانی به شمار می‌رود. این شهر باستانی در نیمه دوم هزاره دوم پیش از میلاد به دستور یکی از قدرتمندترین پادشاهان ایلامی ساخته شد و در سال ۶۴۰ پیش از میلاد به فرمان آشور بانی پال، پادشاه آشوری‌ها در جنگ با هومبان هالتاش، آخرین شاه ایلام، ویران گشت.

نام اصلی این بنا بر اساس آنچه از کتیبه‌ها و آجر نوشته‌ها به زبان ایلامی به دست آمده «ال- اونتاش» (Al Untash) و به زبان اکدی «دور اونتاش» (Dur Untash) بوده؛ هرچند پیش از کاوش‌های باستانی به دلیل اینکه شبیه یک تپه بزرگ و سبد برگشته بود به آن چغازنبیل نام دادند. «چُغا» در زبان لری به معنای تپه و زنبیل به معنای سبد است.

این بنا به شکل چهارگوش در ۵ طبقه و در ابعاد ۱۰۵ در ۱۰۵ متر بنا شده که به صورت هرم از پایین به بالا کوچک‌تر می‌شود و بر بلندای آن معبدی کوچک قرار داشته است. ارتفاع این معبد ۵۲ متر بوده که در حال حاضر تنها ۲۵ متر آن در دو و نیم طبقه باقی مانده است.

نکات سفر

بهترین فصل بازدید: زمستان و اوایل بهار
پیشنهاد گردشگری: بازدید از موزه شوش و کاخ آپادانای هخامنشی

شهر سوخته؛ رمزآلودترین شهر باستانی ایران

شهر سوخته یکی از قدیمی‌ترین تمدن‌های جهان و قدیمی‌ترین شهرهای ایران است که در جنوب زابل و در شهرستان هامون استان سیستان و بلوچستان قرار دارد. این شهر بخش وسیعی از تمدن کهن ایران و ریشه‌های فرهنگی شرق فلات ایران را شامل می‌شود و مرکز شهرنشینی در عهد باستان بوده است. بررسی‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهند که این منطقه سیر تحول چشمگیری در زمینه‌های تجارت داخلی، بازرگانی داخل، شهرنشینی و معماری، کشاورزی، هنر، پزشکی، جانورشناسی و… داشته است. این شهر را با نام‌های دیگری همچون «شهر هنر»، به دلیل کشف آثار برجسته هنری و صنایع‌دستی و «شهر علم» به دلیل یافته‌هایی در زمینه علم پزشکی می‌شناسند. شهر سوخته به کشف قدیمی‌ترین چشم مصنوعی جهان و داشتن سیستم فاضلاب شهری و بافت سازمان یافته بسیار معروف است.

نکات سفر

بهترین زمان برای سفر: فصل‌های پاییز و زمستان

تخت سلیمان؛ مرکز آیینی ایران باستان

تخت سلیمان را به عنوان زادگاه زرتشت می‌شناسند و جایی است که افسانه‌های عجیبی در مورد آن وجود دارد. این منطقه ۵ دوره تاریخ و تمدن بشری را به خود دیده و حدود ۳۰۰۰ سال قدمت دارد. تخت سلیمان در ۴۰ کیلومتری شمال شرق تکاب در جنوب شرقی استان آذربایجان غربی قرار گرفته و در نوشته‌های پهلوی به عنوان «شهر گنجک» شناخته می‌شود.

این شهر باستانی محل سکونت اقوام ماد، هخامنشی، اشکانی، ساسانی و مغول بوده و بزرگ‌ترین مرکز آموزش دینی و پرورش موبدان زرتشتی در عصر ساسانی به شمار می‌رفته است.

تخت سلیمان در کنار شگفتی‌های باستانی خود یکی از نقاطی بر روی کره زمین به شمار می‌رود که جریان انرژی زمین در آن به خوبی قابل درک است. بسیاری از گردشگران در زمان اوج فعالیت‌های انرژی زمین به این محل سفر می‌کنند و در جهت عقربه‌های ساعت دور دریاچه آن می‌چرخند تا حس روحی و روانی حیرت‌انگیزی را تجربه کنند.

بناهای مختلفی در مجموعه تخت سلیمان وجود دارند که از مهم‌ترین آنها می‌توان به آتشکده و تالارهای دوره ساسانی اشاره کرد. گفته می‌شود فرمان ساخت تخت سلیمان و آتشکده آن توسط بهرام گور از پادشاهان ساسانی داده شده است. این مجموعه در سال ۱۳۱۶ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت و در سال ۱۳۸۲ به ثبت جهانی رسید.

نکات سفر

بهترین زمان: بهار و تابستان
ترکیب مناسب برای سفر طبیعت‌گردی و تاریخی

میدان نقش جهان

میدان نقش جهان اصفهان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران است که محل تجمع بسیاری از بناهای باستانی این شهر به شمار می‌رود. این میدان تا پیش از انقلاب با نام «میدان شاه» نیز شناخته می‌شد و پس از آن نامش به «میدان امام» تغییر پیدا کرد.

طول میدان نقش جهان بیش از ۵۰۰ متر و عرض آن به ۱۶۰ متر می‌رسد و دور میدان را ۲۰۰ حجره در دو طبقه پوشانده‌اند. از ویژگی‌های مهم این میدان باید به چهار بنای تاریخی ارزنده در چهار طرف این میدان اشاره کرد که از آن جمله مسجد جامع عباسی، عمارت عالی‌قاپو، مسجد شیخ لطف‌الله و سردر قیصریه هستند. این میدان و آثار تاریخی اطراف آن از مهم‌ترین آثار تاریخی هستند که در هنگام سفر با تور اصفهان باید به دیدن آنها رفت.

نکات کاربردی سفر

بهترین زمان بازدید: فصل بهار، تابستان و پاییز
به دلیل تعدد آثار تاریخی در این منطقه زمان کافی برای بازدید بگذارید.

ایران گنجینه‌ای از میراث تاریخی بی‌نظیر است که در میان آنها هفت اثر باستانی مهم ایران که از آنها نام برده شد جایگاه ویژه‌ای دارند. دیدن هر کدام از این آثار تاریخی برابر با سفری چندهزارساله در تاریخ، فرهنگ و تمدن سرزمینی است که یکی از مهم‌ترین مراکز پیدایش شهرنشینی و حکومت‌داری در جهان بوده است.

اگر به دنبال سفری متفاوت هستید این آثار تاریخی مهم نام برده را در برنامه سفر خود بگنجانید.

آژانس سفرهای پارسی تورهای مختلفی را با محوریت دیدن این آثار تاریخی برنامه‌ریزی کرده که می‌توانید در مورد آنها با کارشناسان این آژانس مشورت کنید.